قرائت های مختلف از آیه نور

•قرائات ایه نور:اللَّهُ‏ نُورُ السَّماواتِ وَ الْأَرْضِ مَثَلُ نُورِهِ کَمِشْکاةٍ فیها مِصْباحٌ الْمِصْباحُ فی‏ زُجاجَةٍ الزُّجاجَةُ کَأَنَّها کَوْکَبٌ دُرِّیٌّ یُوقَدُ مِنْ شَجَرَةٍ مُبارَکَةٍ زَیْتُونَةٍ لا شَرْقِیَّةٍ وَ لا غَرْبِیَّةٍ یَکادُ زَیْتُها یُضی‏ءُ وَ لَوْ لَمْ تَمْسَسْهُ نارٌ نُورٌ عَلى‏ نُورٍ یَهْدِی اللَّهُ لِنُورِهِ مَنْ یَشاءُ وَ یَضْرِبُ اللَّهُ الْأَمْثالَ لِلنَّاسِ وَ اللَّهُ بِکُلِّ شَیْ‏ءٍ عَلیمٌ (35)

•واژه "دری "

•دُرّیٌّ

•منسوب به درّ به جهت نور و روشنایی

•از درء به معنی دفع حساب کردن یعنی با نورش ناظر خود را دفع می کند بعد همزه به یاء تبدیل شده است.بر وزن فُعَیِّل

•دُرّیءٌ

•بر وزن فُعَیِّل بدون تبدیل همزه به یاء ودرنتیجه عدم ادغام

•دِریءٌ

•بر وزن فِعِّیل از الدرء یعنی بجهت تلألؤ پنهان بودن را دفع می کند و ظاهر میشود و نمی توان آن را مخفی کرد

•معنای ترکیب   "کوکب دری"

•«کوکب دری ء» یعنی ستاره نورانی : (درأ النجم بدرأ درءاً اِذا أضاء)

•(درأت النجوم اِذا اندفعت) یعنی با ستارگان شیاطین دفع می شوند.

•واژه "یوقد"

•تَوَقَّدَ بعنوان فعل ماضی خوانده اند که فاعل آن (مصباح) است و معنی چنین است: (المصباح فی زجاجة، توقَّد المصباح).

•توقَّد برای کوکب باشد، زیرا کوکب به توقُّد و افروخته شدن زیاد وصف شده است زیرا چشمکهای ستاره شبیه افروخته شدن آتش است

•تُوقَدُ (ایقاد) را برای (زجاجه) مناسب دانسته اند زیرا سیاق وصف و نزدیکی این دو به یکدیگر در جمله اقتضا می کند و خبر آن را قرار داده اند زیرا به آن نزدیک و از (مصباح) دور است

•یُوقَدُ کسانی که این گونه قرائت کرده اند مانند کسانی که به صورت (توقّد) خوانده اند فعل (یوقد) را مربوط به مصباح یا کوکب دانسته اند

منبع : کتاب 14 روایت در قرائت قرآن کریم دکتر محمد جواد شریعت چاپ دیبا

یکی از توصیه های قرآن به جمع های مذهبی

یکی از مشکلاتی که کارهای گروهی دارد اگر تجربه کرده باشید تزاحم و تعارض آراء است که همین باعث از هم پاشیده شدن گروه های زیادی شده است اما قرآن مجید در این باره خطاب به پیغمبر می فرماید : و اصبر نفسک مع الذین یدعون ربهم بالغدوة و العشی یریدون وجهه ، و لا تعد عیناک عنهم ترید زینة الحیاة الدنیا.... اگر چه خطاب آیه نسبت به پیامبر اسلام است و نکته مهمی برای هر رهبری گروه می باشد اما از دید دیگر برای همه می تواند این دستور مهم باشد که صبر کن و نظرات مخالف یا کندی ها و تندی ها و .... آنها را تحمل کن .

آیه یا ایها الذین آمنو  اصبروا و صابروا و رابطوا یا سوره والعصر هم موید همین امر می باشد .البته صبر یک ویژگی مهم اخلاقی برای همه به خصوص رهبران جامعه است اما ظاهر آیه دستور ویژه ای است که بین نیروهای مذهبی می خواهد تاکید کند.

غار اصحاب کهف شمالی بوده است

طبق آیه 17 سوره کهف که می فرماید خورشید هنگامی که طلوع می کرده از سمت راست آنها می گذشته و هنگام غروب از سمت چپ آنها می گذشته غار آنان شمالی بوده است یعنی درب آن به سمت شمال بوده است .نکته قابل توجه اینجا است که دقیقا هم شمالی بوده است چون معمول خانه ها که شمالی اند دقیقا به سمت شمال نیستند حدودا هم که باشد شمالی به آنها گفته می شود و خداوند این را از آیات الهی می داند حالا چرا؟ آیا به خاطر شمالی بودن آن است یا خیر ؟

آیه این است : و تری الشمس اذا طلعت تزاور عن کهفهم ذات الیمین و اذا غربت تقرضهم ذات الشمال و هم فی فجوه منه ذلک من آیات الله ....

دلیل قرآنی بر لولا الحجه لساخت الارض اهلها

آیه 76 و 77 سوره اسراء :و ان کادوا لیستفزونک من الارض لیخرجوک منها و اذا لا یلبثون خلافک الا قلیلا ، سنة من قد ارسلنا قبلک من رسلنا و لا تجد لسنتنا تحویلا.

یعنی اگز تو را از زمین اخراج کنند به جز مدت زمانی اندک درنگ نمی کنند، آیه بعد قضیه را تعمیم داده و از حالت شخصی پیامبر  اعظم خارج می شود لذا این قاعده کلی می شود.

در ادامه همین سوره در آیه 103 هم مصداقی از این قاعده کلی را مطرح می کند می گوید فرعون همین اراده را در مورد حضرت موسی ع کرد که ایشان را از زمین اخراج کند پس ما او و کسانی که با او بودند را غرق کردیم .

آیا اجنّه هم پیامبر داشته اند ؟

صریح آیه 130 سوره انعام آن است که داشته اند اگر چه پیامبر آنان موظف به تبعیت از پیامبر ما باشد اما حداقل چیزی که از ظاهر این آیه بدست می آید آن است که رسول که پیامبر تبلیغی باشد را داشته اند 

یا مَعْشَرَ الْجِنِّ وَ الْإِنْسِ أَ لَمْ یَأْتِکُمْ رُسُلٌ مِنْکُمْ یَقُصُّونَ عَلَیْکُمْ آیاتی‏ وَ یُنْذِرُونَکُمْ لِقاءَ یَوْمِکُمْ هذا قالُوا شَهِدْنا عَلى‏ أَنْفُسِنا وَ غَرَّتْهُمُ الْحَیاةُ الدُّنْیا وَ شَهِدُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ أَنَّهُمْ کانُوا کافِرینَ (130)

شاهد در رسل منکم است که ضمیر کم به جن و انس هر دو اشاره دارد.

معنای جامع دین

 

               معنای جامع چیست؟

 

 

مشتقات صرفی

نسبت

مشتقات لغوی

جامع گیری

تطبیق با استعمال معاجم

تطبیق با استعمالات قرآنی

وجوه ونظائر

فروق اللغه

جامع گیری روشی است برای پیدا کردن معنایی برای یک لفظ به طوری که بتواند همه ی استعمالات آن واژه را تحت پوشش قرار دهد .این روش معمولا شامل مراحل زیر می باشد[1]:

1-بررسی مشتقات صرفی و معنای آن

 یعنی بررسی مشتقاتی از ریشه کلمه که به خاطر تفاوت هیات ، معانی مختلفی  پیدا کرده اند مانند اسم فاعل و مفعول و ثلاثی های مجرد و مزید و غیره .

2-بررسی نسبت

آیات معاد در جزء نه و ده با روایاتی ذیل آن

بسم الله الرحمن الرحیم

بررسی آیات جزء 9 و 10 قرآن مجید در مورد معاد و روایات ذیل آن :

جزء نهم از آیه 88 سوره اعراف شروع می شود :

سوره اعراف

125و126: بازگشت به سوی خدا است و درخواست مرگ در حالت اسلام از خداوند

قَالُواْ إِنَّا إِلىَ‏ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ(125) وَ مَا تَنقِمُ مِنَّا إِلَّا أَنْ ءَامَنَّا بَِایَاتِ رَبِّنَا لَمَّا جَاءَتْنَا  رَبَّنَا أَفْرِغْ عَلَیْنَا صَبرًْا وَ تَوَفَّنَا مُسْلِمِینَ(126)

128:عاقبت برای متقیان است

 قَالَ مُوسىَ‏ لِقَوْمِهِ اسْتَعِینُواْ بِاللَّهِ وَ اصْبرُِواْ  إِنَّ الْأَرْضَ لِلَّهِ یُورِثُهَا مَن یَشَاءُ مِنْ عِبَادِهِ  وَ الْعَاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ(128)   

1-المحاسن ؛ ج‏1 ؛ ص247

عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنْ هَارُونَ بْنِ الْجَهْمِ وَ مُحَمَّدِ بْنِ سِنَانٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ یَحْیَى عَنْ فُرَاتِ بْنِ أَحْنَفَ عَنْ رَجُلٍ مِنْ أَصْحَابِ عَلِیٍّ ع قَالَ: إِنَّ وَلِیّاً لِلَّهِ وَ عَدُوّاً لِلَّهِ اجْتَمَعَا فَقَالَ وَلِیُّ اللَّهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ‏ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ‏ وَ قَالَ الْآخَرُ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ الْعَاقِبَةُ لِلْأَغْنِیَاءِ وَ فِی رِوَایَةٍ أُخْرَى وَ الْعَاقِبَةُ لِلْمُلُوکِ فَقَالَ وَلِیُّ اللَّهِ أَ تَرْضَى بَیْنَنَا بِأَوَّلِ طَالِعٍ یَطْلُعُ مِنَ الْوَادِی قَالَ فَطَلَعَ إِبْلِیسُ فِی أَحْسَنِ هَیْئَةٍ فَقَالَ الْوَلِیُّ لِلَّهِ الْحَمْدُ لِلَّهِ‏ وَ الْعاقِبَةُ لِلْمُتَّقِینَ‏ فَقَالَ الْآخَرُ الْحَمْدُ لِلَّهِ وَ الْعَاقِبَةُ لِلْمُلُوکِ فَقَالَ إِبْلِیسُ کَذَا

2-تفسیر العیاشی ؛ ج‏2 ؛ ص25

علت کوری روز قیامت

فراموشی آیات الهی است .قال کذلک اتتک آیاتنا فنسیتها و کذلک الیوم تنسی سوره طه 

ظالم ترین فرد در قرآن

بسم الله الرحمن الرحیم 

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَساجِدَ اللَّهِ أَنْ یُذْکَرَ فیهَا اسْمُهُ وَ سَعى‏ فی‏ خَرابِها أُولئِکَ ما کانَ لَهُمْ أَنْ یَدْخُلُوها إِلاَّ خائِفینَ لَهُمْ فِی الدُّنْیا خِزْیٌ وَ لَهُمْ فِی الْآخِرَةِ عَذابٌ عَظیمٌ (114)

أَمْ تَقُولُونَ إِنَّ إِبْراهیمَ وَ إِسْماعیلَ وَ إِسْحاقَ وَ یَعْقُوبَ وَ الْأَسْباطَ کانُوا هُوداً أَوْ نَصارى‏ قُلْ أَ أَنْتُمْ أَعْلَمُ أَمِ اللَّهُ وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ کَتَمَ شَهادَةً عِنْدَهُ مِنَ اللَّهِ وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا تَعْمَلُونَ (140)

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ کَذِباً أَوْ کَذَّبَ بِآیاتِهِ إِنَّهُ لا یُفْلِحُ الظَّالِمُونَ (21)

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ کَذِباً أَوْ قالَ أُوحِیَ إِلَیَّ وَ لَمْ یُوحَ إِلَیْهِ شَیْ‏ءٌ وَ مَنْ قالَ سَأُنْزِلُ مِثْلَ ما أَنْزَلَ اللَّهُ وَ لَوْ تَرى‏ إِذِ الظَّالِمُونَ فی‏ غَمَراتِ الْمَوْتِ وَ الْمَلائِکَةُ باسِطُوا أَیْدیهِمْ أَخْرِجُوا أَنْفُسَکُمُ الْیَوْمَ تُجْزَوْنَ عَذابَ الْهُونِ بِما کُنْتُمْ تَقُولُونَ عَلَى اللَّهِ غَیْرَ الْحَقِّ وَ کُنْتُمْ عَنْ آیاتِهِ تَسْتَکْبِرُونَ (93)

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ کَذِباً أُولئِکَ یُعْرَضُونَ عَلى‏ رَبِّهِمْ وَ یَقُولُ الْأَشْهادُ هؤُلاءِ الَّذینَ کَذَبُوا عَلى‏ رَبِّهِمْ أَلا لَعْنَةُ اللَّهِ عَلَى الظَّالِمینَ (18)

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُکِّرَ بِآیاتِ رَبِّهِ فَأَعْرَضَ عَنْها وَ نَسِیَ ما قَدَّمَتْ یَداهُ إِنَّا جَعَلْنا عَلى‏ قُلُوبِهِمْ أَکِنَّةً أَنْ یَفْقَهُوهُ وَ فی‏ آذانِهِمْ وَقْراً وَ إِنْ تَدْعُهُمْ إِلَى الْهُدى‏ فَلَنْ یَهْتَدُوا إِذاً أَبَداً (57)

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ کَذِباً أَوْ کَذَّبَ بِالْحَقِّ لَمَّا جاءَهُ أَ لَیْسَ فی‏ جَهَنَّمَ مَثْوىً لِلْکافِرینَ (68)

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُکِّرَ بِآیاتِ رَبِّهِ ثُمَّ أَعْرَضَ عَنْها إِنَّا مِنَ الْمُجْرِمینَ مُنْتَقِمُونَ (22)

وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنِ افْتَرى‏ عَلَى اللَّهِ الْکَذِبَ وَ هُوَ یُدْعى‏ إِلَى الْإِسْلامِ وَ اللَّهُ لا یَهْدِی الْقَوْمَ الظَّالِمینَ (7)

آیات فلسفی عرفانی قرآن

وَ وُضِعَ الْکِتابُ فَتَرَى الْمُجْرِمینَ مُشْفِقینَ مِمَّا فیهِ وَ یَقُولُونَ یا وَیْلَتَنا ما لِهذَا الْکِتابِ لا یُغادِرُ صَغیرَةً وَ لا کَبیرَةً إِلاَّ أَحْصاها وَ وَجَدُوا ما عَمِلُوا حاضِراً وَ لا یَظْلِمُ رَبُّکَ أَحَداً (49)

وَ أَشْرَقَتِ الْأَرْضُ بِنُورِ رَبِّها وَ وُضِعَ الْکِتابُ وَ جی‏ءَ بِالنَّبِیِّینَ وَ الشُّهَداءِ وَ قُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَ هُمْ لا یُظْلَمُونَ (69

هُوَ الْأَوَّلُ وَ الْآخِرُ وَ الظَّاهِرُ وَ الْباطِنُ وَ هُوَ بِکُلِّ شَیْ‏ءٍ عَلیمٌ (3

وَ لِلَّهِ الْمَشْرِقُ وَ الْمَغْرِبُ فَأَیْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ واسِعٌ عَلیمٌ (115

وَ لَقَدْ خَلَقْنَا الْإِنْسانَ وَ نَعْلَمُ ما تُوَسْوِسُ بِهِ نَفْسُهُ وَ نَحْنُ أَقْرَبُ إِلَیْهِ مِنْ حَبْلِ الْوَریدِ (16)

وله من فی السماوات و الارض  انبیاء 24:فیلسوف در این آیه فکر می کند که چگونه هر چه در آسمان ها و زمین است فقط برای خدا است در حالی که ظاهرا اینگونه نیست ؟ اینجاست که ربط تعلقی مخلوق به خالق و بحث وجودی که صدرا مطرح می کند مشخص می شود.